Yếu tố di truyền từ cha mẹ sang con cái. Nếu cả cha và mẹ đều bị cận thị, nguy cơ con cái bị cận thị sẽ cao hơn. Các gen liên quan đến sự phát triển của mắt có thể góp phần vào việc hình thành cận thị ở thế hệ sau.
Thói quen sinh hoạt không lành mạnh như việc đọc sách, làm việc với máy tính, điện thoại ở khoảng cách quá gần trong thời gian dài làm mắt phải điều tiết liên tục, dẫn đến mỏi mắt và phát triển cận thị. Việc dành quá nhiều thời gian nhìn vào màn hình máy tính, điện thoại hoặc tivi làm tăng nguy cơ mắc cận thị, đặc biệt là ở trẻ em và thanh thiếu niên.
Thiếu ánh sáng tự nhiên có thể làm tăng nguy cơ cận thị, đặc biệt ở trẻ em. Ánh sáng tự nhiên giúp mắt phát triển bình thường và giảm áp lực điều tiết, do đó hạn chế khả năng bị cận thị.
Phát triển không đồng đều của mắt khi nhãn cầu phát triển dài hơn bình thường hoặc giác mạc có độ cong lớn hơn, ánh sáng khi vào mắt sẽ không hội tụ đúng trên võng mạc mà lại hội tụ trước võng mạc, gây ra hình ảnh mờ khi nhìn xa.
Trẻ em ngày nay dành nhiều thời gian trong nhà hơn, ít tiếp xúc với ánh sáng tự nhiên, điều này cũng được xem là một yếu tố góp phần vào sự gia tăng cận thị. Tình trạng căng thẳng mắt do học tập hoặc làm việc quá sức cũng là nguyên nhân phổ biến dẫn đến cận thị.
Thiếu hụt các chất dinh dưỡng quan trọng như vitamin A, C, E và kẽm có thể ảnh hưởng đến sức khỏe mắt, khiến mắt dễ bị mỏi và làm tăng nguy cơ cận thị.
Khó nhìn rõ các vật ở xa: Những người bị cận thị có thể thấy hình ảnh của các vật ở xa bị mờ nhòe, không rõ nét, nhưng lại nhìn rõ các vật thể ở gần. Nheo mắt hoặc căng mắt để cố gắng nhìn rõ các vật ở xa. Việc nheo mắt có thể tạm thời cải thiện độ rõ của hình ảnh, nhưng lâu dài có thể gây mỏi mắt và đau đầu.
Mỏi mắt: Do mắt phải điều tiết nhiều để nhìn rõ hơn, người bị cận thị thường cảm thấy mỏi mắt, đặc biệt sau khi làm việc lâu trước màn hình máy tính hoặc đọc sách. Đau đầu đặc biệt là ở vùng trán và xung quanh mắt. Đau đầu thường xuất hiện sau khi cố gắng nhìn xa hoặc tập trung vào các chi tiết nhỏ trong thời gian dài.
Khó khăn khi lái xe, đặc biệt là vào ban đêm khi ánh sáng yếu. Đèn pha từ các xe đối diện có thể gây chói và làm tăng sự khó chịu, làm cho việc lái xe trở nên nguy hiểm hơn.Thường xuyên chớp mắt giúp mắt lấy lại sự tập trung trong một khoảng thời gian ngắn, nhưng không giải quyết được vấn đề lâu dài.
Cảm giác mờ mắt khi nhìn từ xa người bị cận thị thường mất một khoảng thời gian để mắt điều chỉnh và nhìn rõ hơn. Hình ảnh ban đầu có thể bị mờ trước khi mắt quen với khoảng cách mới.Cần phải di chuyển gần để nhìn rõ các vật thể, như ngồi gần tivi, mang sách lại gần mặt để đọc hoặc nhìn gần bảng trong lớp học.
Bài tập nhìn xa-gần
Bài tập nhìn xa-gần là một phương pháp đơn giản nhưng hiệu quả để cải thiện thị lực. Hãy đứng ở một vị trí thoải mái, nhìn vào một vật thể gần (khoảng 20-30 cm) trong vài giây, sau đó chuyển mắt sang nhìn một vật thể xa hơn (khoảng vài mét) trong 10-15 giây. Lặp lại bài tập này khoảng 10 lần mỗi ngày để giúp mắt điều tiết tốt hơn và giảm mỏi mắt.
Bài tập đảo mắt
Bài tập đảo mắt giúp tăng cường cơ mắt và cải thiện khả năng phối hợp giữa hai mắt. Ngồi thẳng lưng, nhìn thẳng về phía trước, sau đó từ từ di chuyển mắt theo hình tròn từ trái sang phải và từ phải sang trái. Tiếp tục với các hướng lên và xuống. Mỗi động tác lặp lại 10 lần, giúp mắt thư giãn và tăng cường sức mạnh cơ mắt.
Massage mắt
Massage mắt là một cách tuyệt vời để giảm căng thẳng và kích thích lưu thông máu quanh mắt. Dùng ngón tay áp út (ngón tay có lực nhẹ nhất), nhẹ nhàng massage theo chuyển động tròn quanh hốc mắt từ trong ra ngoài. Thực hiện động tác này trong khoảng 5-10 phút mỗi ngày giúp làm giảm mỏi mắt và ngăn ngừa tình trạng mờ mắt.
Đắp khăn ấm lên mắt
Đắp khăn ấm lên mắt giúp thư giãn các cơ quanh mắt và giảm tình trạng mắt mờ. Ngâm một chiếc khăn sạch vào nước ấm, vắt khô và đặt lên mắt trong khoảng 10 phút. Nhiệt độ ấm sẽ giúp tăng cường lưu thông máu và làm dịu mắt sau một ngày dài làm việc.
Nhỏ dưỡng mắt
Nhỏ dưỡng mắt tạo giúp giữ ẩm cho mắt, đặc biệt là trong môi trường khô hoặc khi làm việc lâu trước màn hình máy tính. Nhỏ 1-2 giọt nước mắt vào mỗi mắt khi bạn cảm thấy mắt khô hoặc mờ để giữ cho mắt luôn ẩm và dễ chịu.
Chế độ ăn uống giàu dinh dưỡng
Bổ sung các loại thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất giúp tăng cường sức khỏe mắt. Đặc biệt, vitamin A, C, E, và các chất chống oxy hóa như lutein và zeaxanthin có tác dụng bảo vệ mắt khỏi các tổn thương và cải thiện thị lực. Các loại thực phẩm như cà rốt, rau xanh, cá hồi, và quả mọng rất có lợi cho sức khỏe mắt.
Thực hiện quy tắc 20-20-20
Quy tắc 20-20-20 giúp giảm căng thẳng cho mắt khi làm việc lâu trước màn hình. Cứ sau 20 phút, hãy dành 20 giây để nhìn vào một vật ở cách xa 20 feet (khoảng 6 mét). Điều này giúp mắt được nghỉ ngơi và ngăn ngừa tình trạng mỏi mắt và mờ mắt.
Tăng cường hoạt động ngoài trời
Thời gian hoạt động ngoài trời giúp mắt tiếp xúc với ánh sáng tự nhiên, điều này đã được chứng minh là giúp giảm nguy cơ cận thị và cải thiện thị lực. Hãy dành ít nhất 1-2 giờ mỗi ngày để tham gia các hoạt động ngoài trời.
Đeo kính hoặc kính áp tròng
Phẫu thuật LASIK
LASIK (Laser-Assisted In Situ Keratomileusis) là phương pháp phẫu thuật laser phổ biến để điều chỉnh cận thị. Quá trình phẫu thuật bao gồm việc tạo một vạt mỏng trên giác mạc, sau đó sử dụng laser để tái định hình giác mạc, giúp ánh sáng hội tụ chính xác trên võng mạc. LASIK thường được thực hiện nhanh chóng, không đau và mang lại kết quả thị lực tốt ngay sau phẫu thuật.
Phẫu thuật PRK
PRK (Photorefractive Keratectomy) là một phương pháp phẫu thuật laser khác để điều trị cận thị. Khác với LASIK, PRK không tạo vạt giác mạc, mà loại bỏ trực tiếp lớp ngoài cùng của giác mạc trước khi tái định hình giác mạc bằng laser. PRK thường được khuyến nghị cho những người có giác mạc mỏng hoặc có nguy cơ biến chứng với LASIK.
Phẫu thuật SMILE
SMILE (Small Incision Lenticule Extraction) là một kỹ thuật phẫu thuật laser mới, ít xâm lấn hơn LASIK và PRK. Phẫu thuật SMILE sử dụng laser femtosecond để tạo và loại bỏ một phần mỏng của giác mạc mà không cần tạo vạt. Kỹ thuật này giúp giảm thiểu tổn thương giác mạc và rút ngắn thời gian hồi phục.
Giảm thời gian sử dụng thiết bị điện tử
Giới hạn thời gian tiếp xúc với màn hình máy tính, điện thoại và tivi có thể giảm căng thẳng cho mắt. Nếu công việc của bạn đòi hỏi phải sử dụng máy tính thường xuyên, hãy chắc chắn rằng bạn nghỉ giải lao thường xuyên và điều chỉnh độ sáng màn hình sao cho phù hợp.
Duy trì khoảng cách và tư thế hợp lý khi đọc sách và làm việc
Khi đọc sách hoặc làm việc, hãy giữ khoảng cách hợp lý giữa mắt và sách (khoảng 30-40 cm) hoặc màn hình máy tính (khoảng 50-70 cm). Đảm bảo rằng tư thế ngồi của bạn đúng, lưng thẳng và mắt ngang tầm với màn hình hoặc sách để giảm căng thẳng cho mắt.
Sử dụng ánh sáng phù hợp
Ánh sáng đủ và không gây chói là yếu tố quan trọng trong việc bảo vệ thị lực. Khi đọc sách, học tập hoặc làm việc, hãy sử dụng đèn bàn có ánh sáng nhẹ nhàng nhưng đủ sáng để tránh mỏi mắt. Ánh sáng tự nhiên là tốt nhất, nhưng nếu sử dụng đèn nhân tạo, hãy chọn đèn có ánh sáng trắng hoặc vàng nhẹ.
Chớp mắt thường xuyên
Chớp mắt là một cách tự nhiên để giữ ẩm cho mắt và ngăn ngừa khô mắt, đặc biệt là khi làm việc lâu trước màn hình. Nếu bạn cảm thấy mắt bị khô hoặc căng, hãy nhớ chớp mắt thường xuyên hoặc sử dụng nước mắt nhân tạo để giữ ẩm.
Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng
Chế độ ăn uống giàu vitamin và khoáng chất là chìa khóa để duy trì thị lực tốt. Bổ sung các thực phẩm chứa nhiều vitamin A, C, E, lutein, và kẽm như cà rốt, rau bina, cá, trứng, và các loại quả mọng. Omega-3 có trong cá hồi và hạt chia cũng rất tốt cho sức khỏe mắt.
Tham gia hoạt động ngoài trời
Thời gian hoạt động ngoài trời giúp mắt tiếp xúc với ánh sáng tự nhiên, điều này đã được chứng minh là có thể làm chậm sự tiến triển của cận thị, đặc biệt là ở trẻ em. Tận hưởng ánh sáng tự nhiên ít nhất 1-2 giờ mỗi ngày để giúp mắt phát triển khỏe mạnh.
Ngủ đủ giấc
Giấc ngủ đủ và chất lượng là điều cần thiết để mắt được nghỉ ngơi và phục hồi. Thiếu ngủ có thể gây mỏi mắt và làm giảm khả năng tập trung. Đảm bảo ngủ đủ 7-8 giờ mỗi đêm để giữ cho mắt luôn tươi tắn và khỏe mạnh.
Tránh dụi mắt
Dụi mắt có thể gây tổn thương các mao mạch máu nhỏ xung quanh mắt và dẫn đến nhiễm trùng nếu tay không sạch. Nếu mắt bị ngứa hoặc khó chịu, hãy rửa mắt bằng nước sạch hoặc sử dụng thuốc nhỏ mắt thay vì dụi mắt.
Bảo vệ mắt khỏi tia UV
Đeo kính râm khi ra ngoài trời nắng để bảo vệ mắt khỏi tia UV có hại. Tia UV có thể gây ra các bệnh về mắt như đục thủy tinh thể và thoái hóa điểm vàng. Chọn kính râm có khả năng lọc tia UV 100% để bảo vệ mắt hiệu quả.
Dù lựa chọn cách làm mắt hết cận nào, từ các phương pháp tự nhiên đến y tế, điều quan trọng là bạn cần kiên trì và thực hiện đúng cách. Thị lực là tài sản quý giá, và việc chăm sóc đôi mắt sẽ mang lại cho bạn cuộc sống thoải mái hơn, không bị phụ thuộc vào kính hay kính áp tròng. Hãy bắt đầu hành trình cải thiện thị lực ngay hôm nay để tận hưởng một cuộc sống tươi sáng và rõ ràng hơn.
Bình Luận